Herinneringen van Jan te Velthuis (1934) en Gerrie te Velthuis (1936)

Gerrie te Velthuis

Gerrie woont nu 54 jaar in Eibergen. Ze heeft een ‘Berkelgedicht’ van de heer Schoenmaker, zijn levensverhaal. Schoenmaker was een echte Eibergenaar, Berkelschipper en chef confectie aan de Grotestraat. Hij vroeg Gerrie dat voor te dragen, op het moment dat ‘het en keer aan de orde zou komen’. Dat is er echter nooit van gekomen. Schoenmaker overleed niet lang nadat ze dat gedicht van hem had gekregen.

De man van Gerrie, Jan te Velthuis, heeft bij de KTV gewerkt. Hij was daar magazijnmeester. Hij vertelt dat ze bij de KTV te maken hadden met vijf soorten water: Berkelwater, Hemelwater, Grondwater, Zacht water en het water in de bezinkvijvers. Water was belangrijk voor het productieproces van de KTV. In de loop der jaren werd er steeds meer gebruik gemaakt van chemicaliën die het water vervuilden. In het begin werd nog geloosd op de Berkel. Maar nadat onder meer massale vissterfte optrad werd dat verboden, Vuil water ging eerst naar de bezinkvijvers en nadat de vervuiling daar bezonken was werd het water geloosd op de rioolzuivering. Dat was duur, de KTV betaalde per kuub geloosd water. Jan herinnert zich het vonder achter de KTV met daarop het poortje met slot. Alleen de directie van de KTV en Prakke hadden een sleutel van het poortje.

 

De Barkel en oonze Mallumse Molle

 

Al eeuwen lang stroomt rusteloos

’t Water langs hof en stea

In ’n gang dee eindeloos

Wieter geet, soms driftig, manks tevree.

 

Doar an de beeke daor kon ie mie vinden

Daor vuul ik mie als kind thoes

Het was een klein simpel boerderietje

Dat was mien oalders hoes.

 

De rooiepannen , de witte windveern

Jao het hoes koj van vern af al zeen

Het ligt tussen ’t holt, schuult tegen ’t bos an

Zelfs om het hoes, loopt soms ’n ree.

 

Nog klatert door de Beeke

Op de gleisterig glatten steen

En schoemt vallend water

Of broes ‘t er as een zee.

 

Manks is ’t wal es stille

Dan krop doar in de molle

’t olde speuksken rond

Den smeert ’t olde geraamte

Of zoch wat langs de grond.

 

En stoa jdaor dan te luustern

Dan koj um dudelijk heurn

Ast water langs ’t rad spolt

Dan dute niks as kneurn.

 

Toon hef’ tolde speuksken

Mieh ’t zoemend leed eleerd

Bie ’t fluustern van de grote buume

En dat hek nooit verleerd.

 

Ze steet een stuk van vrogger

Van honderd joor ’n old

Met al zien geheimen

Ons enigstre behold.

 

Kom laow dat bewaar’n

Als ’t even nog kan

Bieal ’t jachtige gedoo, van noo

Trok oons de molle an

‘k Zol zo zeggen, holt olde in ere

En waes dankbaar veur.

 

Dit is een varsjen van de Hr. Schoenmaker